1. Nguyên nhân gây rối loạn tiêu hóa

Tiêu hóa là quá trình biến thức ăn thành những chất có thể hấp thu qua thành ống tiêu hóa để vào máu. Quá trình tiêu hóa bắt đầu từ miệng cho đến ruột già. Bất kỳ nguyên nhân nào làm thay đổi, cản trở, đảo lộn quá trình tiêu hóa thức ăn trong ống tiêu hóa đều được gọi là rối loạn tiêu hóa.

Đây không phải là một bệnh lý mà là hậu quả của một số nguyên nhân nhất định. Nếu không được điều trị đúng cách, rối loạn tiêu hóa có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Ví dụ, ung thư đường ruột là một trong những biến chứng tiêu biểu.

Rối loạn tiêu hóa là biểu hiện của sự xáo trộn quá trình tiêu hóa trong cơ thể

Có thể điểm qua một số nguyên nhân gây nên tình trạng này như sau:

Viêm đại tràng

Đây là nguyên nhân hàng đầu gây nên chứng rối loạn hệ tiêu hóa. Viêm đại tràng có thể do lỵ amip, shigella,… gây nên hội chứng ruột kích thích.

Bệnh lý liên quan đến dạ dày

Các bệnh lý như viêm dạ dày, loét dạ dày – tá tràng,… gây ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa và hấp thu các chất.

Mất cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột

Các vi khuẩn đường ruột có tác dụng điều hòa quá trình tiêu hóa, lên men trong đường ruột. Khi hệ vi sinh mất cân bằng, quá trình chuyển hóa thức ăn bị rối loạn. Nguyên nhân chính là lạm dụng kháng sinh, thường gặp ở trẻ em.

Chế độ ăn uống

Những thực phẩm và đồ uống không vệ sinh và các chất có hại sẽ gây rối loạn tiêu hóa. Ăn uống không đúng bữa và không điều độ cũng là nguyên nhân phổ biến.

Sử dụng nhiều thức uống có cồn

Đây là nguyên nhân thường gặp ở người lớn. Rượu bia làm mất cân bằng pH dạ dày, rửa trôi các men tiêu hóa, gây ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa thức ăn.

Chế độ ăn uống có ảnh hưởng rất lớn đến các vấn đề tiêu hóa của cơ thể

2. Triệu chứng

Rối loạn tiêu hóa có thể có nhiều triệu chứng khác nhau. Ảnh hưởng đến nhiều bộ phận hệ tiêu hóa hoặc chỉ tác động vào một bộ phận cụ thể. Các triệu chứng thường gặp như:

• Chướng bụng: luôn cảm thấy bụng căng, khó chịu đặc biệt là sau khi ăn xong. Thức ăn không được tiêu hóa hết, ứ đọng trong ống tiêu hóa gây nên tình trạng này.
• Buồn nôn, nôn mửa: Các nguyên nhân gây kích thích đường tiêu hóa sẽ khiến bệnh nhân có cảm giác buồn nôn, nôn mửa.
• Ợ hơi, ợ nóng: Rối loạn tại dạ dày và tá tràng thường gây ợ hơi và ợ nóng. Thường xuyên có triệu chứng này có thể là dấu hiệu về vấn đề tiêu hóa.
• Đau bụng âm ỉ: Hầu như ai bị rối loạn tiêu hóa đều kèm theo đau bụng. Cơn đau có thể xảy ra ở vùng bụng trên, vùng dạ dày, vùng bụng dưới. Ban đầu nhẹ, sau đó lan rộng và nặng hơn, đặc biệt là sau khi ăn đồ cay nóng, đồ chua hoặc bị ngộ độc thực phẩm.
• Đại tiện bất thường: các dấu hiệu bao gồm: tiêu chảy, táo bón, đại tiện nhiều lần trong ngày,… tất cả là do sự rối loạn chức năng đào thải của hệ tiêu hóa. Tình trạng này kéo dài, đặc biệt là tiêu chảy sẽ khiến bệnh nhân mệt mỏi, suy nhược.
• Chán ăn: Khi bị các vấn đề về tiêu hóa, bệnh nhân thường có cảm giác đắng miệng, không muốn ăn uống gì. 

Người bị các vấn đề tiêu hóa thường đau bụng âm ỉ

Thông thường, các triệu chứng rối loạn tiêu hóa chỉ xảy ra ít và ở mức độ nhẹ. Khi các triệu chứng kéo dài và nặng hơn như đi ngoài có máu, phân lỏng rắn xen kẽ, sút cân nhanh,… thì chứng tỏ bệnh của bạn đã khá nặng. Hãy liên hệ với bác sĩ sớm để được khám và điều trị kịp thời.

3. Điều trị

Chính vì do nhiều nguyên nhân gây ra nên việc điều trị chứng này cũng tùy thuộc vào từng nguyên nhân cụ thể. MEDLATEC xin đưa ra những lời khuyên điều trị dưới đây, bạn có thể tham khảo.

Chế độ dinh dưỡng là yếu tố chính gây rối loạn tiêu hóa. Cân bằng dinh dưỡng và chọn thực phẩm tốt là cần thiết. Hãy ăn chín uống sôi, tránh đồ cay, chua, nhiều đạm hoặc mỡ. Đối với bệnh nhân tiêu chảy mạn tính không nên ăn nhiều thức ăn giàu xơ. Người bệnh nên được bổ sung men tiêu hóa và các loại thức uống có tác dụng hỗ trợ tiêu hóa.

Sử dụng thuốc: bạn có thể sử dụng kháng sinh đúng liều để điều trị các bệnh viêm nhiễm đường tiêu hóa. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc phải được sự đồng ý của bác sĩ. Vì thế bạn cần đến khám và nhờ bác sĩ kê đơn điều trị nếu xuất hiện các dấu hiệu nặng.

Điều trị tại bệnh viện: các trường hợp rối loạn tiêu hóa nặng cần được cấp cứu kịp thời tại bệnh viện. Bệnh nhân sẽ được truyền dịch nếu bị mất nước do nôn, tiêu chảy. Các trường hợp sốt cao, mất máu do đi ngoài ra máu, tiêu chảy mất nước,… cần được đưa đến bệnh viện càng sớm càng tốt.

4. Cách phòng ngừa

Để phòng ngừa rối loạn tiêu hóa và các vấn đề liên quan, hãy xây dựng chế độ sống khoa học. Dưới đây là một số lời khuyên dành cho bạn:

• Ăn uống đủ chất, ăn chín uống sôi, hạn chế các thực phẩm gây kích thích hệ tiêu hóa, gây tiêu chảy.
• Người thường xuyên táo bón cần bổ sung nhiều chất xơ và rau xanh. Điều này giúp hỗ trợ quá trình đào thải của cơ thể.
• Hạn chế sử dụng các thức uống có cồn.
• Bổ sung men vi sinh, bổ sung lợi khuẩn tốt cho đường ruột.
• Tập thói quen đi vệ sinh khoa học, mỗi ngày đều nên đi vệ sinh 1 lần vào cùng một thời điểm.
• Bổ sung vitamin và khoáng chất giúp tăng sức đề kháng, chống rối loạn tiêu hóa.

Ăn nhiều rau xanh, rau củ quả để bổ sung vitamin và các khoáng chất cần thiết

Rối loạn tiêu hóa tuy thường gặp nhưng không nên chủ quan. Rối loạn tiêu hóa kéo dài ảnh hưởng sức khỏe và tâm lý, dẫn đến bệnh nguy hiểm. Vì vậy, khi có dấu hiệu bất thường, hãy tham khảo bác sĩ để được tư vấn chính xác.